برنامه آموزشی را در سطح یادگیرندگان ارائه دهید . دستورالعملها تکالیف و
آزمونها همگی بایستی منعکس کننده نتیجه برنامه باشد . هدف ، آموزش مناسب به
یادگیرندگان است . بعنوان مثال ارائه واحد درسی آشنایی با آزبستوز برای
گروهی از مهندسین یک فرایند متفاوت از آنچه برای پرسنل اداری ارائه میشود ،
میباشد.
ذخیره و بازیابی کنید
در طی فاز طراحی جاهای خالی برای تغییر قرار دهید. بندرت ما یک برنامه
آموزشی را برای یک یادگیرنده طراحی میکنیم . برنامه را طوری طراحی کنید تا
به آسانی قابل تغییر باشد. از قالبهای الکترونیک هر جایی که امکان دارد
استفاده کنید (دیسکتها ، سی دی ، کامپیوتر) و برنامه را بطریقه مناسب ذخیره
نمایید تا به افراد اجازه داده شود در وقت لزوم به آنها دسترسی داشته
باشند .
دیر نکنید
از تمامی منابع انرژی (برق ، باطری، پروژکتورها ) و دیگر مواد لازم که در
آن لحظه بکار میروند ، اطمینان حاصل کنید . خودتان را مرتب کنید ، مواد
درسی را تنظیم کنید و در هنگام ورود به یادگیرندان خوش آمد بگویید . گذشت
زمان به شنوندگان نشان خواهد داد که وقتشان برای شما مهم است .
وقت استراحت کوتاه بدهید
بعنوان مثال ، مغز میتواند آن چیزی را بیاموزد که پیش زمینه ای داشته باشد .
فرایند یادگیری افراد زمانیکه آرامش نداشته باشند مختل میشود . حداقل 5 تا
10 دقیقه استراحت برای هر ساعت یا یکساعت و نیم آموزش قرار دهید . زمانهای
استراحت طولانی عمومیت ندارد بویژه زمانیکه شنوندگاه باید به محل کارشان
مراجعه کنند.
تمرین ، تمرین ، تمرین
آن چیزی را که میخواهید ارائه دهید را مکرر تمرین کنید تا احساس خوبی از
اطلاعات آن بدست آورید . و با ترتیب آنرا با زمان تنظیم کنید . استفاده از
لغاتی مانند اممممم یا آآآآآ را ترک کنید و موضوعات را از یک سکوی مخصوص
ارائه دهید .
به برنامه و طرح خود پایبند باشید.
از طرح درسی تان منحرف نشوید به اهدافتان پایبند باشید و برنامه ای که
نوشته اید را ارزیابی کنید زمانیکه معلم از برنامه نوشته شده منحرف شود فاز
ارزیابی بی فایده خواهد بود.
اعتماد بوجود بیاورید
اعتبار آموزگار نزد یادگیرندگان بسیار ضروری است . گفتن نمیدانم وقتی از
شما سوالی پرسیده میشود که پاسخش را نمیدانید یک خطا نیست خیلی از افراد
آنرا خوب درک میکنند و قابل احترام میدانند . فراموش نکنید نام شخص سوال
کننده را بپرسید تا بعدا پاسخ صحیح را به او بدهید . همچنین همه افراد با
یک سرعت یک مطلب را یاد نمیگیرند و حفظ نمیکنند . محدودیتهای افراد و اینکه
شما میتوانید یک محیط آموزشی موثر را فراهم کنید ، فراموش نکنید .
سوال بپرسید
در طی ارائه از یادگیرندگان بخواهید اگر سوالی دارند ، بپرسند . اگر هیچ کس
پاسخ نداد سپس سوالاتی را با توجه به نکات مهم ارائه شده بپرسید . این به
شما این امکان را میدهد تا اگر دانش آموزان را در جایی از دست داده اید
تعیین شود و فایده دوم آن این است که دانش آموزان را در فرایند یادگیری
قرار میدهید .
از بازخورد کلاس نسبت به خودتان نترسید
پرسشنامه هایی را که یادگیرندگان پر میکنند بهترین روش برای بدست آوردن
بازخورد میباشد . بر پایه این بازخورد ، زمان مورد نیاز و نیاز به ارتقا
برنامه را درخواهید یافت . توسعه برنامه ،ارئه ها ، مهارتها ، آزمونها و
مدیریت برنامه تمام مهارتهایی است که هر آموزش دهنده میتواند آنها را
بهبود بخشد. آموزش دهنده خوب مانند فرش است که هر چه قدیمیتر باشد بهتر است
.
اثرات بهداشتی گازها ٬ بخارات الی و فیوم های تولید شده در طی فرایند جوشکاری
برای مشاهده متن کامل به ادامه مطلب بروید.
اثرات بهداشتی گازها ٬ بخارات الی و فیوم های تولید شده در طی فرایند جوشکاری
نوع الاینده
منابع
اثرات ٬ علائم و نشانه ها
↓ ↓ ↓
فیوم ها
الومینیوم
TLV-TWA : 5 mg/m3
ترکیبات الومینیوم در الیاژهائی از قبیل Inconels٬ مس٬روی٬ اهن٬ منیزیم٬ برنج و فلزات پرکننده(بتونه) وجود دارد.
محرک و سوزش اور ریه
(در بین فیوم های فلزی کمترین خطر را داراست.)
بریلیوم
TLV-TWA : 0.002 mg/m3
TLV-STEL : 0.01
عامل استحکام کننده درالیاژهای مس ٬ منیزیم الومینیوم و کنتاکت های الکتریکی است .
تب فیوم فلزی
سرطان زا
سایر اثرات مزمن شامل اسیب به مجراهای تنفسی است.
اکسیدهای کادمیوم
TLV-TWA :0.002 mg/m3
فولاد زنگ نزن ٬ فلزات ابکاری والیاژهای روی حاوی کادمیوم است .
تحریک و سوزش سیستم تنفسی ٬ جراحت وخشکی گلو(نای) ٬ درد در قفسه سینه وتنفس سخت
اثرات مزمن ان شامل اسیبهای کلیوی وامفیزم است.
مظنون به سرطان زائی
کروم
TLV-TWA :0.01 mg/m3
بیشتر در فولاد زنگ نزن الیاژهای سخت٬ فلزات ابکاری و سیم جوش یافت می شود.
افزایش خطر سرطان ریه
در بعضی از افراد سبب افزایش تحریک و سوزش پوست می شود.
نوع کروم شش ظرفیتی ان سرطانزا است.
مس
TLV-TWA :0.2 mg/m3
درالیاژهای Monel (الیاژی از مس و کبالت که در برابر خوردگی مقاوم است.) ٬ برنج ٬ برنز و سیم جوش وجود دارد .
تب فیوم فلزی
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها ٬ بینی گلو و حالت تهوع و استفراغ است.
فلوراید
TLV-TWA : 2.5 mg/m3
در اکثر پوشش الکترودها وجود دارد و عامل گداز اور درالیاژهای کم اهن و پراهن است.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها ٬ بینی گلواست.نتیجه مواجهه طولانی
مدت با ان ایجاد مشکلات استخوانی ومفصلی است.مواجهه زیاد با ان می تواند
باعث اثرات مزمن از قبیل ادم ریوی و راش پوستی شود.
اکسیدهای اهن
TLV-TWA : 5mg/m3
در تمامی فرایندهای جوشکاری اهن و فولاد عامل اصلی الودگی است.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش بینی وریه است که پس از قطع مواجهه برطرف می شود.
باعث بیماری سیدروزیس می شود که تاثیرات خطرناکی بر ریه ندارد ولی ذرات ریز ان در ریه ته نشین می شوند.
سرب
TLV-TWA : 0.05 mg/m3
درالیاژهای برنج ٬ برنز پوشش(استر) فولاد و فرایند لحیم کاری یافت می شود.
اثرات مزمن ان بر روی سیستم عصبی ٬ کلیه ها سیستم گوارشی و ظرفیت فکری و روانی است که میتواند سبب مسمومیت با سرب شود.
منگنز
TLV-TWA: 0.2 mg/m3
در بیشتر پروسه های جوشکاری مخصوصا در فولادهای کششی (Tensil ) وجود دارد.
تب فیوم فلزی
اثرات مزمن ان می تواند شامل ایجاد مشکلاتی در سیستم عصب مرکزی شود.
مولیبدن
TLV-TWA: 10 mg/m3
درالیاژهای فولاد ٬ اهن و نیکل یافت می شود.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها ٬ بینی گلوو کوتاهی تنفس است.
نیکل
TLV-TWA: 0.1 mg/m3
درفولادهای زنگ نزن والیاژهای Inconel ٬ Monel٬ Hastelloy ودر دیگرالیاژها ٬ سیم جوش و فولاد روکش دار وجود دارد.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها ٬ بینی گلواست. افزایش ریسک سرطان
نسبت به سایر جوشکاریها وموثر در ایجاد در ماتیت و مشکلات ریوی
وانادیوم
TLV-TWA: 0.05 mg/m3
درالیاژهای نیکل وبعضی ازالیاژهای فولاد واهن وجود دارد.
اثرات حاد ان تحریک چشمها ٬ بینی ومجاری تنفسی است.اثرات حاد ان شامل
برونشیت رتینیتیس(اماس شبکیه) پنومونی وافزایش مایع داخل ریه است.
اکسید های روی
TLV-TWA: 5 mg/m3
TLV-STEL : 10 mg/m3
گالوانیزه و فلزات روکشدار
تب فیوم فلزی
گازها
مونواکسید کربن
TLV-TWA : 25 ppm
از قوس جوشکاری بوجود می اید.
با سرعت داخل رگهای خونی جذب شده سبب سردرد سرگیجه و سستی می شود.غلظت زیاد ان میتواند سبب بی هوشی و در نتیجه مرگ شود.
هیدروژن فلوراید
TLV-C : 3ppm
از تجزیه روکش الکترودها بوجود می اید.
حاصل مواجهه کوتاه مدت ان سوزش و تحریک چشمها ومجاری تنفسی است. مواجهه
زیاد با ان می تواند سبب اسیبهای ریوی کلیوی ٬ استخوانی وکبدی شود.اثرات
مزمن ان سوزش مزمن بینی ٬ گلو و برونشی (نایچه) است.
اکسیدهای نیتروژن
TLV-TWA : 3 ppm
TLV-STEL : 5 ppm
از قوس جوشکاری بوجود می اید.
در کمترین غلظت ها(ppm 25 -20 ) سبب تحریک و سوزش چشم ها بینی و گلو می شود.
اثرات مزمن ان شامل مشکلات ریوی از قبیل امفیزم است.
ازن
TLV-TWA :
Heavywork:0.05 Moderate work : 0.08
Light work : 0.1 ppm
از قوس جوشکاری مخصوصاً در طول قوس پلاسما و جوشگاری MIG/MAG بوجود میاید.
اثرات حاد ان شامل افزایش مایع درون ریه و هموراژی است.در غلظت های خیلی کم
(مانند ppm 1)سر درد و خشکی چشمها ایجاد میشود.اثرات مزمن ان شامل تغییرات
قابل توجه در عملکرد ریه است.
بخارات الی
الدهیدها
(مانند:فرمالدهید)
TLV-C : 25 ppm
از پوشش فلزات دارای رنگ (پایه رنگ وپیگمانها) متصاعد می شود.همچنین در حلالهای الی روغن چربی ٬ گریس و ... وجود دارد.
محرک و سوزش اور چشمها و مجاری تنفسی
دی ایزو سیانات ها
از فلزات رنگ شده توسط رنگهای پلی اورتان متصاعد می شود.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها ٬ بینی وگلواست. امکان ایجاد
حساسیت ٬ ایجاد نشانه های اسم یا دیگر اثار حساسیتی حتی در مواجهه بسیار
کم
فسژن
TLV-TWA: 1 ppm
TLV-C : 0.1ppm
از فلزاتی که هنوز اثر پاک کردن روغن ٬ گریس و... هنوز روی انها باقی مانده متصاعد می شود.
فسژن از واکنش حلالها و تشعشع جوشکاری ایجاد میشود.
تحریک و سوزش شدید در چشم ها ٬ بینی وسیستم تنفسی
نشانه های ان معمولاً دیر ظاهر می شوند.
فسفین
TLV-TWA : 0.3 ppm
ازواکنش پوشش هایی که مانع زنگ زدن فلزات (زد زنگها) میشوند وتشعشع جوشکاری ایجاد می شوند.
اثرات حاد ان شامل تحریک و سوزش چشم ها و بینی است. به کلیه ها و دیگر ارگانها نیز اسیب می رساند.
برای جلوگیری از حوادث ناگوار اجزای متحرک ماشین افزارمانند محورها ،
چرخدنده ها ،سه نظام و پولی ها به وسیله حفاظهای موثر پوشانده شوند .
· در ماشینهای ابزار باید به طراحی تجهیزات ایمنی و تهیه دستورالعملهایی که از حرکت ناخواسته ممانعت کند جداً توجه شود .
· ایمنی محدوده خطر ماشینهای ابزارباید به وسیله نرده ،دریچه کنترل ، چشم الکترونیکی و کلید دو شستی تامین گردد.
· کلیه ماشینهای ابزار مجهز به کلید توقف اضطراری (کلید قرمز رنگ بزرگی که ماشین را سریعاً خاموش می کند) گردند .
ارگونومی :
تمامی اجزای لازم برای کنترل و تنظیم ماشین باید طوری قرار گیرند که کارگر
بتواند در وضعیت عادی به آنها دسترسی پیدا کند .هرگاه برای کار با ماشین
حرکات اضافی مثل خم شدن و دراز شدن لازم باشد ، کار مشکلتر می شود و کارگر
را زود خسته می کند .
ماشینی که از نظر ارگونومی درست طراحی شده باشد خطر حوادث ناخواسته را
کمتر می کند و نیز کاهش مدت زمان فرعی لازم ، مدت زمان فرایند را پایین می
آورد .
معمولاً ماشینها و ابزاری که امروزه در صنعت بکار گرفته می شوند
به انواع و اقسام مختلفی تقسیم بندی می شوند و هر یک از آنها نیز تنوع خاص
خود را دارد .بنابراین نمیتوان برای حفاظت در همه ماشینهای صنعتی برنامه ای
مشخص پیشنهاد کرد .استفاده از ماشینهایی که از نظر خطر آفرینی دارای اهمیت
باشند ، مستلزم تدابیر حفاظتی خاصی است . اصولاًحفاظ ایمنی برای ماشین
آلات ، اغلب توسط کارخانه های سازنده تعبیه می گردد .
ولی گاه دیده می شود که به سبب عدم آگاهی و پایین بودن آموزش ، در روزهای
اولیه این حفاظهای ایمنی بدلیل اینکه ظاهراً مانع و مزاحم تولید هستند
برداشته می شوند که کار نادرستی است .بطور کلی وسایل حفاظتی باید طوری
ساخته شوند و مورد استفاده قرارگیرند که دارای شرایط زیر باشند :
1) حفاظت را بطور مثبت و کامل تامین نمایند .
2) از هرگونه وارد شدن به منطقه خطر پیشگیری کنند .
3) موجب ناراحتی و اشکال برای شخصی که از دستگاه استفاده می کند نشوند .
4) به طرز بیهوده ای به تولید ضرر نزنند .
5) بطور خودکار ، یا با حداقل کوشش بکار گرفته شوند .
6) با دستگاه و کاری که باید انجام گیرد ، تناسب داشته باشند .
7) بهتر است جزئی از ماشین باشند .
8) مانع روغنکاری ، بازرسی ، تنظیم و تعمیر ماشین نگردند .
9) بتواند مدت طولانی با حداقل مراقبت مورد استفاده قرار گیرند .
10) در مقابل فرسودگی معمول و ضربه مقاومت نمایند .
11) با دوام باشند و در مقابل آتش سوزی و مواد خورنده مقاومت نمایند .
12) خود ، یک عامل خطر نباشند ( دارای اجزائی نباشند که موجب حادثه گردند ) .
13) نه تنها در برابر مخاطرات احتمالی ، بلکه در برابر حوادث پیش بینی نشده ، نقش حفاظتی داشته باشند .
ماشین آلات فلزکاری
ماشین آلات فلزکاری شامل تمام ماشینهای قدرتی است که با دست قابل
حمل نیستند و برای شکل دادن فلزات با روشهایی مثل برش ، فشار ، روشهای
الکتریکی و شیمیایی یا ترکیبی از این روشها بکار می روند .ماشینهای آسیاب ،
ماشین تراش و ماشینهایی مثل اینها ، در این تعریف جای میگیرند .در
ماشینهای ابزار ، نکات عمومی زیر بایستی در نظر گرفته شود :
1. در موقع تعیین محل نصب انواع ماشینهای افزار علاوه بر در نظر
گرفتن عوامل تولیدی ، اقتصادی رعایت موازین و اهداف حفاظتی ضروری است .
2. بدنه کلیه دستگاههای موجود در کارگاه ماشین آلات ماشین افراز که بوسیله
الکتریسیته تغذیه می شوند باید دارای سیم اتصال به زمین موثر باشد .
3. کلیه قسمتهای داخلی ماشینها از قبیل جعبه دنده تغییر دهنده سرعت و حرکت ،
پولی های تغییر دهنده سرعت تسمه فلکه و غیره می بایست به وسیله حفاظهای
مناسب پوشیده شده باشد .
4. حفاظ ها ویا درپوش های موتور،جعبه دنده و وسایل انتقال نیروهای ماشین
های افزار باید مجهز به میکروسوئیچ باشد تا با برداشتن آنها راه اندازی
ماشین امکان پذیر نباشد.
5 . بعد از هرگونه تعمیر باید وسایل حفاظتی دوباره در محل خود نصب نمود .
6 . برای کارکردن با ماشینهای افزار می بایست کارگران آموزش لازم و بخصوص نکات ایمنی حین کار را فراگیرد .
7. کارگر باید مجهز به وسایل حفاظت انفرادی مناسب باشد .
8 .قبل از شروع بکار باید از دستگاه بازدید نمود و تمام مکانیزم های آنرا به صورت بدون بار امتحان نمود .
9.تا هنگامیکه ماشین درحال کارکردن است از هرگونه روغنکاری ، تعمیر و یا نظافت خودداری شود
10. از نگهداشتن قسمتهای متحرک ماشین با دست به منظور توقف دستگاه می بایست خودداری شود .
11 . از برداشتن تراشه ها با دست بدون به کاربردن وسایل مخصوص از قبیل برس ، قلاب و … باید خودداری نمود .
12. به منظور جدا نمودن براده از قطعه کار در حال تراش باید از چنگک مخصوص و با رعایت نکات ایمنی استفاده نمود.
13 . قرار دادن اشیاء یا ابزار روی دستگاه ممنوع است .
14 . هنگامیکه اشیاء مورد عمل از محدوده دستگاه بیرون می ماند،لازم است اطراف آن محصور گردد .
15 . هنگام قراردادن اشیاء سنگین برروی دستگاه باید از وسایل بالابر مخصوص استفاده شود .
16 . رها کردن دستگاه در حال کار ممنوع است .
17 . هنگام بروز نقص یا شکسته شدن قطعات ، دستگاه باید بلافاصله خاموش شود .
18 . هنگام سوار یا پیاده کردن قطعات ، دستگاه را باید متوقف نمود .
19 . از تکیه دادن به ماشین افزار باید خودداری کرد .
20. در هنگام کار باید متوجه کار بود و با دیگران صحبت ننمود .
دستگاه تراش :
بطور کلی یکی از مهمترین و قدیمی ترین ماشنهای افزار ، ماشین
تراش است که امروزه در صنعت اهمیت بسزایی دارد .وظیفه اصلی ماشین تراش
تغییردراندازه قطعات ،فرم آنها ، پرداختکاری قطعات با یک یا چند عمل برش ،
با تنظیم قلم تراش است سوار کردن وسایل و دستگاههای یدکی روی ماشینهای تراش
دامنه فعالیت آنها را بسیار گسترده کرده بطوریکه میتوان بوسیله آنها
عملیات مختلفی انجام داد مثل قلاویززنی ، سوراخکاری و براق کاری و …
نکات:
1 ) اگربا طرزکارماشین آشنا نیستیدهرگزبه آن دست نزنید چون امکان دارد درهمان لحظه راه اندازی برای شما سانحه ای پیش آید.
2 ) در مواردی که احتمال سانحه وجود دارد حتما از وسایل ایمنی مانند عینک،کفش و دستکش محافظ
استفاده شود.
3 ) پس از بستن قطعه کار بین مرغک و ابزار قطعه گیر باید هر دوی آنها به طور کامل در جای خود محکم گردد.
4) هنگام سوار و یا پیاده کردن سه نظام و چهار نظام ، تنها از نیروی دست
استفاده شود ، استفاده از نیروی دوار ماشین مخاطره انگیز می باشد .
5) پیش از سوار کردن و پیاده کردن سه نظام باید تخته چوبی مخصوص را روی ریل ماشین قرار داد تا باعث صدمه دیدن ریلهای ماشین نگردد .
6) هیچ گاه آچار سه نظام را روی ماشین جانگذارید زیرا هنگام روشن کردن دستگاه ایجاد سانحه خواهد کرد.
7 ) قبل از خاموش کردن ماشین و پیش از توقف کامل؛مته و محورهای گردنده را لمس نکنید.
8 ) مبادرت به اندازه گیری قطعه کار یا میزان کردن قلم ، هنگامیکه دستگاه در حال گردش است ، خطای محض است .
9) برروی کارزیاد نباید خم شد چون همواره خطر پرش براده های ناشی از تراش قطعه کار وجود دارد .
10) بمنظور تراشکاری قطعات طویل می باید از وسایل مخصوص ( تکیه کاه
مخصوص قطعه کار ) استفاده نمود تا از خمش قطعه کار حین تراشکاری جلوگیری
شود.
11) برای تنظیم ارتفاع تیغه ها در قلم گیر ، باید از لایه های مخصوص استفاده نمود و قلم باید حداقل با دو پیچ در قلم گیر محکم شود .
12) برآمدگی گیره های سه نظام را با کلاهک حفاظتی باید پوشاند .
13) هنگام تراش و کار با سنگ سمباده باید از عینک حفاظتی و ماسک تنفسی استفاده شود .
14) هنگام پاک کردن و گریس کاری دستگاه تراش باید آن را از کار انداخت .
15) برای جمع آوری براده ها از چنگک با جاروب دستی استفاده شود .
16) هنگام کار با این ماشینها ، کفش ایمنی استفاده شود .
17) استفاده از لباس کار بلند و گشاد ، شال گردن وموهای بلند و ساعت مچی آزاد ممنوع است .
18) نصب حفاظ بر روی برجستگی های سه نظام و چهار نظام ماشین تراش ضروری است .
19) کلیه ماشینهای ابزار باید توسط افراد ورزیده بکارگرفته شود .
20) موارد ایمنی مورد لزوم روی تابلو جنب ماشین نوشته و نصب شود .
21) فضای کافی جهت ماشین آلات و قطعات کار در کارگاه در نظر گرفته شود در
این مورد باید حداکثر طول قطعات کارکه ممکن است در ماشین بکار رود مدنظر
باشد .
22) پوششها وسایر قسمتهای فلزی ماشین آلاتی که مستقیما تحت فشار برق نیستند باید دارای اتصال زمین
باشند.
نکات ایمنی و پیشگیری از سوانح در قلمکاری:
1-درموقع تیز کردن قلم بمنظور جلوگیری از ورود براده ها به چشم بایستی از عینک ایمنی استفاده شود.
2- درموقع تیز کردن قلم بمنظور جلوگیری ازچرخش قلم و شکستن سنگ سمباده و
ایجاد سانحه بایستی فاصله تکیه گاه تا سنگ حداکثر 2 میلیمتر باشد.
3-در هنگام قلمکاری باید توجه داشت که براده به سمت اطرافیان وخود شخص نپرد
زیرا ممکن است وارد چشم که عضو حساسی میباشد گردیده و ایجاد ناراحتی کند.
برای پیشگیری بهتر است در جلوی گیره ازیک توری محافظ استفاده کرده وعینک محافظ به کار برده شود.
نکات ایمنی و پیشگیری از سوانح در سوراخکاری:
1-قبل از خاموش کردن ماشین و پیش از توقف کامل مته و محورهای گردنده را با دست لمس نکنید.
2-بلا فاصله پس از محکم نمودن کار روی دستگاه باید آچار مخصوص سه نظام را روی آن برداشت.
3-براده های حاصله را بایستی به موقع و قبل از جمع شدن در محل سوراخکاری به کمک برس و دیگر تمهیدات مناسب جمع آوری کرد.
4-با انتخاب وسیله نگهدارنده متناسب از گردش و پرتاپ احتمالی قطعات کار جلوگیری کنید.
5-در ماشینهای مته ای که برای انتقال حرکت و تغییر عده دوران از چرخ تسمه
استفاده شده است هرگز قبل از توقف کامل ماشین اقدام به تغییر محل تسمه
نکنید.
نکات ایمنی و پیشگیری از سوانح در سنگ کاری:
1-هیچگاه بیش ازیک چهارم ضخامت اصلی سنگ های سمباده نباید ازحفاظ خارج باشد.
2-هیچگاه حفاظ روی سنگ سمباده را از محل خود دور نکنید.
3-درهنگام کار با ماشین های سنگ سمباده ای که روی آنها محافظ شیشه ای نصب نشده است بایستی حتما از عینک محافظ استفاده شود.
4-عمل تنظیم فاصله تکیه گاه و زبانه روی قاب محافظ را فقط درزمان خاموش بودن ماشین سنگ سمباده انجام دهید.
5-قبل از بستن بایستی سنگ سمباده را از نظر سالم بودن و نداشتن ترک امتحان کرد.
جوشکاری اولتراسونیک شامل استفاده از انرژی صوتی با فرکانس بالا برای نرم
کردن و ذوب کردن ترموپلاستیک ها در منطقه جوش است . قسمت هایی که باید به
یکدیگر جوش داده شوند زیر فشار روی هم نگه داشته شده و تحت ارتعاشات
اولتراسونیک با فرکانس 20 تا 40 کیلو هرتز قرار می گیرند. موفقیت جوش به
طراحی مناسب اجزا و مناسب بودن موادی که جوش داده می شوند بستگی دارد.
جوشکاری اولتراسونیک و پلاستیک ها
جوشکاری اولتراسونیک شامل استفاده از انرژی صوتی با فرکانس بالا برای نرم
کردن و ذوب کردن ترموپلاستیک ها در منطقه جوش است . قسمت هایی که باید به
یکدیگر جوش داده شوند زیر فشار روی هم نگه داشته شده و تحت ارتعاشات
اولتراسونیک با فرکانس 20 تا 40 کیلو هرتز قرار می گیرند. موفقیت جوش به
طراحی مناسب اجزا و مناسب بودن موادی که جوش داده می شوند بستگی دارد.
از آنجا که جوشکاری اولتراسونیک بسیار سریع است ( کمتر از 1 ثانیه ) و
قابلیت اتوماسیون دارد به طور وسیع از آن در صنعت استفاده می شود . برای
تضمین سلامت جوش طراحی مناسب اجزا بخصوص فیکسچرها لازم است . با طراحی
مناسب از این روش می توان در تولید انبوه استفاده کرد.
یک ماشین جوشکاری اولتراسونیک شامل اجزای زیر است :
یک منبع تغذیه ، یک مبدل ، یک آمپلی فایر تقویت کننده به نام بوستر ، یک وسیله تولید صدا یا شیپوره ( horn )
منبع تغذیه فرکانس برق شهر 50-60 هرتز را به 20-40 کیلو هرتز می رساند .
این انرژی به مبدل می رود و در مبدل دیسک پیزو الکتریک انرژی الکتریکی را
به ارتعاش در فرکانس اولتراسونیک تبدیل می کند. اغلب ماشین های اولتراسونیک
در فرکانسی بالاتر از 20 کیلو هرتز کار می کنند و صدایی تولید می کنند که
گوش انسان قادر به شنیدن آن نیست . امواج تولید شده در مبدل به بوستر رفته و
دامنه آن تا حد دلخواه افزایش پیدا می کند و سپس در شیپوره ( که یک وسیله
صوتی مکانیکی است) امواج صوتی مستقیماً به قطعه کار منتقل می شود. همچنین
شیپوره نقش اعمال فشار بر روی قطعه را نیز بر عهده دارد.بعد از انتقال
امواج صوت به قطعه کار در منطقه اتصال در اثر اصطکاک زیاد این انرژی تبدیل
به گرما شده و باعث نرم شدن و ذوب پلاستیک و بهوجود آمدن جوش میشود.
مزایای این روش عبارتند از :
- راندمان بالا
- تولید بالا با قیمت پایین
- سهولت در اتوماسیون
- سرعت جوش بالا
- تمیز بودن آن
مهمترین محدودیت این روش محدودیت در انرژی اعمالی و کوچک بودن عرض شیپوره (
کمتر از 250 میلی متر ) است و در نتیجه طول جوشی که به وجود میآید کوچک
است .
موارد استفاده از جوش التراسونیک ترموپلاستیک ها :
- جوشکاری ساده یک اتصال
- جاسازی یک قطعه در قطعه ای دیگر همرا با اتصال بین آن دو
- جوش نقطه ای ورق ها و صفحات پلاستیکی
- ...
صنایعی که این نوع جوشکاری در آن کاربرد دارد :
- استفاده در صنعت بسته بندی
- استفاده در صنعت اتومبیل سازی
- استفاده در صنعت پزشکی
- استفاده در صنعت اسباب بازی
- صنایع مرتبط دیگر
فیزیک پلاسما (Plasma Physics)
پلاسما گاز شبه خنثایی از ذرات باردار و خنثی است که رفتار جمعی از خود
ارائه میدهد. به عبارت دیگر میتوان گفت که واژه پلاسما به گاز یونیزه
شدهای اطلاق میشود که همه یا بخش قابل توجهی از اتمهای آن یک یا چند
الکترون از دست داده و به یونهای مثبت تبدیل شده باشند. یا به گاز به شدت
یونیزه شدهای که تعداد الکترونهای آزاد آن تقریبا برابر با تعداد یونهای
مثبت آن باشد، پلاسما گفته میشود.
دید کلی
میدانیم که برای ماده سه حالت جامد ، مایع و گاز در نظر گرفته میشود. اما
در مباحث علمی معمولا یک حالت چهارم نیز برای ماده فرض میشود. حدوث طبیعی
پلاسما در دماهای بالا ، سبب تخصیص عنوان چهارمین حالت ماده به آن شده
است. یک نمونه بسیار طبیعی از پلاسما آتش است، بنابراین خورشید نمونهای از
پلاسمای داغ بزرگ است.
حدود پلاسما
اغلب گفته میشود که 99% ماده موجود در طبیعت در حالت پلاسماست، یعنی به
شکل گاز الکتریسته داری که اتمهایش به یونهای مثبت و الکترون منفی تجزیه
شده باشد. این تخمین هر چند ممکن است خیلی دقیق نباشد ولی تخمین معقولی است
از این واقعیت که درون ستارگان و جو آنها ، ابرهای گازی و اغلب هیدروژن
فضای بین ستارگان بصورت پلاسماست. در نزدیکی خود ما ، وقتی که جو زمین را
ترک میکنیم بلافاصله با پلاسمایی مواجه میشویم که شامل کمربندهای تشعشعی
وان آلن و بادهای خورشیدی است.
در زندگی روزمره نیز با چند نمونه محدود از پلاسما مواجه میشویم. جرقه رعد
و برق ، تابش ملایم شفق قطبی ، گازهای داخل یک لامپ فلورسان یا لامپ نئون و
یونیزاسیون ، مختصری که در گازهای خروجی یک موشک دیده میشود. بنابراین
میتوان گفت که ما در یک درصدی از عالم زندگی میکنیم که در آن پلاسما بطور
طبیعی یافت نمیشود.
آیا کلمه پلاسما یک کلمه بامسما است؟
کلمه پلاسما ظاهرا بیمسما به نظر میرسد. این کلمه از لغت یونانی
πλάσμα,-ατος,τό آمده است که هر چیز به قالب ریخته شده یا ساخته شده را
گویند. پلاسما به علت رفتار جمعی که از خودشان نشان میدهد، گرایشی به
متأثر شدن در اثر عوامل خارجی ندارد و اغلب طوری عمل میکند که گویا دارای
رفتار مخصوص به خودش است.
حفاظ دبای
یکی از مشخصات اساسی رفتار پلاسما ، توانایی آن برای ایجاد حفاظ در مقابل
پتانیسیلهای الکتریکی است که به آن اعمال میشوند. فرض کنید بخواهیم با
وارد کردن دو گلوله بارداری که به یک باتری وصل شدهاند یک میدان الکتریکی
در داخل پلاسما بوجود آوریم. این گلولهها ، ذرات یا بارهای مخالف خود را
جذب میکنند و تقریبا بلافاصله ، ابری از یونهای اطراف گلوله منفی و ابری
اطراف گلوله مثبت را فرا میگیرند. اگر پلاسما سرد باشد و هیچگونه حرکت
حرارتی وجود نداشته باشد، تعداد بار ابر برابر بار گلوله میگردد، در این
صورت عمل حفاظ کامل میشود و هیچ میدان الکتریکی در حجم پلاسما در خارج از
ناحیه ابرها وجود نخواهد داشت. این حفاظ را اصطلاحا حفاظ دبای میگویند.
معیارهای پلاسما
· طول موج دبای (λD) باید خیلی کوچکتر از ابعاد پلاسما (L) باشد.
· تعداد ذرات موجود در یک کره دبای (ND) باید خیلی بزرگتر باشد.
· حاصلضرب فرکانس نوسانات نوعی پلاسما (W) در زمان متوسط بین
برخوردهای انجام شده با اتمهای خنثی (t) باید بزرگتر از یک باشد.
کاربردهای فیزیک پلاسما
· تخلیههای گازی: قدیمیترین کار با پلاسما ، مربوط به لانگمیر ،
تانکس و همکاران آنها در سال 1920 میشود. تحقیقات در این مورد ، از نیازی
سرچشمه میگرفت که برای توسعه لولههای خلأی که بتوانند جریانهای قوی را
حمل کنند و در نتیجه میبایست از گازهای یونیزه پر شوند احساس میشد.
· همجوشی گرما هستهای کنترل شده: فیزیک پلاسمای جدید (از حدود 1952
که در آن ساختن راکتوری بر اساس کنترل همجوشی بمب هیدروژنی پیشنهاد گردید،
آغاز میشود.
· فیزیک فضا: کاربرد مهم دیگر فیزیک پلاسما ، مطالعه فضای اطراف
زمین است. جریان پیوستهایی از ذرات باردار که باد خورشیدی خوانده میشود،
به مگنتوسفر زمین برخورد میکند. درون و جو ستارگان آنقدر داغ هستند که
میتوانند در حالت پلاسما باشند.
لیزر و EDM
بزرگترین حسن تمامی فرآیندهای EDM این است که یک فرآیند ساختی غیر تماسی
است. با این روش هیچ یک از تنشهای روشهای سنتی ایجاد نمی گردد و شما می
توانید کارهایی را انجام دهید که با ابزارهای رایج امکان آن وجود ندارد.
John shanahan ، مدیر تولید شرکت makino در ضمن توضیح ماشینهای wireEDM
افقی، به برخی از پیشرفتهای زیر اشاره می کند:- قطرهای سیم ها به کوچکی"
00078/ 0(mm 2 % )
- تعویض قطعه کار مجتمع (integrated work changers)
- سوراخ کاری EDM سوراخ های بسیار دقیق با نسبت ارتفاع به قطر 1: 100 (برای این کار RAM EDM مورد نیاز است)
- اسپیندلهای تعویض ابزار مستقیم با ارتعاش کم که تغییرات ابزارگیر و سرعت های اسپیندل را تاrpm 170000 محدود می کند.
- سیستم های فیدبک مداربسته تا nm 2 .
او توضیح میدهد که:
در آینده ما به شرایط محیطی توجه بیشتری خواهیم کرد چرا که درگیری با
اندازه های کوچک بیشتر خواهد شد. جبران الکترونیکی کافی نخواهد بود، علاوه
بر ساختار مکانیکی صوتی، در نظر گرفتن کنترل حرارتی نیز باید در طراحی ها
بطور ذاتی و اساسی صورت پذیرد. ?
برای ماشینکاری سوراخ های کوچک با EDM ، شرکت Makino محصول Edge 2 خود را
ارائه می کند. John Bradford متخصص فنی توضیح می دهد که: این ماشین
همانند ماشینCNC EDM sinker طراحی شده است اما با گزینه هایی برای
کاربردهای سوراخکاری سوراخهای کوچک که می توانند سوراخهای 20μm را ماشین
کاری نمایند.
تا به حال این ماشین برای بستهای نوری ( Optical Connectors) و دیگر قطعات
الکترونیک به کار رفته است. و اغلب wire EDM برای ساختن فیچرهای خاص در
سوراخهای اصلی استفاده شده است. موقعیت دهی و تکرار پذیری تا1 +,1- تضمین
شده است.
هنگام تصمیم گیری میان EDMو لیزرهای گوناگون، متغیرهای متعددی وجود دارند
که باید بیش از هزینه اولیه در نظر گرفته شوند مثل زمان Setup ،سرعت و حجم
تولید.
شرکتPrima North American یکی از سازندگان پیشرو در زمینه سیستمهای ماشین
کاری لیزری YAG: Nd و CO2 می باشد. یکی از بزرگترین کاربردهای محصولات این
شرکت، سوراخکاری دقیق سوراخهای گسترده عظیمی از اجزا موتورهای جت هواپیما و
توربین های مورد استفاده در تولید انرژی می باشد. قطعات سوراخکاری شده
توسط سیستم laserdyne شامل پره ها ی توربین پره هدایت نازل و محفظه های
احتراق می شود. برای این کاربردها هدف سازندگان موتور توربین دست یابی به
جریان هوای ثابت از طریق سوراخهای خنک کاری و از طریق سطح اجزا می باشد.
جریان هوای خیلی زیاد به طور معکوس بر راندمان سوخت تاثیر می گذارد. جریان
خیلی کم و فوق گرم شدن اجزا عمر آنها را کاهش میدهد.
Terry Vanderwert نائب رئیس شرکت توضیح میدهد که: ? در حال حاضر ما بر روی
روشهائی سرمایه گذاری کرده ایم تا ثبات جریان هوا را از طریق سوراخ های
ماشین کاری شده توسط لیزر، بیشتر بهبود بخشیم. سوراخ های موتور توربین به
طور نوعی در حد "02/0 (mm5/0) و بزرگتر بوده، که در آلیاژهای نیکل، کبالت،
کروم، در دمای بالا تولید شده است. سوراخ های کوچکتر تقریباً "006/0
(mm15/0) قطر داشته و می تواند در این مواد تولید شوند، و حتی سوراخهای
کوچکتری در بازه وسیعی از موارد دیگر نیز قابل تولید می باشند. ?
ما همچنین در حال ادامه فعالیت های خود برای اضافه کردن قابلیت سوراخکاری
سوراخهای شکل داده شده (shaped holes) هستیم، روش و طرحی که برای بهبود خنک
کاری اجزا موتور بسیار سودمند است. سوراخکاری لیزری به عنوان یک فرآیند با
ابزار نرم و شکل پذیر (soft-tooled process) دارای انعطاف پذیری بالایی در
اشکال قابل تولید و راحتی در اصلاح شکل آنها می باشد. بطور کلی لیزر UV
توان کمتری نسبت به دیگر لیزرها مصرف می کند و بدین ترتیب منطقه HAZمحدود
تری خواهیم داشت و یا اینکه هیچ لایه HAZ ای بوجود نمی آید. لیزرهای UV
دقیق تر بوده و اثرات حرارتی یا ذوبی کمتری دارند. این لیزرها محدوده اشعه
ای بزرگتری داشته که این اشعه ها در تمام این محدوده خیلی یکنواخت و یکدست
هستند. ?
Sercel می گوید: اینکه اشعه لیزر در برابر ماده قطعه کار چگونه واکنش می
دهد بحرانی بوده و همیشه تست و آزمایش اولین قدم پر اهمیت می باشد. در خیلی
از موارد آنها ممکن است تنها بر روی قطعاتی عمل کنند که دارای خواص جذبی
به خصوصی هستند اما توسط لیزر excimer شما میتوانید هر ماده ای را ماشین
کاری کنید چرا که مواد انرژی UV بیشتری را جذب میکنند. آنها این اشعه را
بازتاب نمی کنند. به همین دلیل شما میتوانید با پلیمرهای حساس به حرارت
کوارتز و شیشه کار کنید.
درعمل لیزرهای excimer در هر پاس از0.1 تا 0.5میکرو متر باربرداری میکنند.
به طور کلی EDMقطعات ضخیم را ماشین کاری می کند و لیزر قطعات نازک.
سه حوزه ای که در ساخت و تولید میکرونی از لیزر استفاده می کند عبارتند از:
برش کاری، جوش کاری، و سوراخکاری. ROY توضیح میدهد که : برای مدتی کمترین
نیازهای سوراخکاری در حد 50μm نگه داشته شده است. برای کاربردهای جوشکاری،
در حال حاضر در محدوده 50μmقرارداریم. این کارها اساساً برای میکرو
الکترونیک است. برای برشکاری، نیاز تا حد 20 μm کاهش پیدا می کند. در خیلی
زمینه ها نیاز و تمایل به سمت محدوده پایین تری است. هر چه اشعه لیزر
کوچکتر میشود به لیزر با انرژی کمتری احتیاج است.
ماشین کاری سریع توسط ریز ابزار
ما ابزارهایی با قطر "250/0 (6mm) یا کمتر برای ماشین کاری سریع (HSM) به
همراه عملکردهای میکروابزاری برای کار با فلزات غیر آهنی و پلاستیک ها
ارائه میکنیم. سرعت اسپیندلها عموماً rpm 25000 یا بیشتر است. تجهیزات CNC
سنتی که از ابزارهایی با قطر کوچکتر از mm 6 استفاده میکنند دارای دور
rpm 10000 یا کمتر می باشند که عموماً به نرخهای پیشروی نامطلوب و هزینه
های ناشی از شکست ابزار منجر میشود. به منظور ماشین کاری با میکروابزار
ماشینهای سنتی می بایستی خیلی آرام حرکت کنند و عموماً تمایل به شکست
ابزارهای ترد و شکننده در آنها زیاد است. از طرف دیگر ابزارهای کوچکتر ترد و
شکننده بوده و بسیار مستعد شکستن می باشند. خروج نامناسب براده علت اصلی
برای شکست ابزار می باشد. در حقیقت ابزارهای کوچکتر به علت باربرداری
ناکافی ناشی از پارامترهای نادرست ماشین کاری می شکنند.
برای کمینه کردن احتمال شکست، براده ها می بایستی از کانال برش دور شوند.
ابزارهای کوچک نیازمند اسپیندلهایی با سرعت بالا هستند، اما آنها نیاز
دارند که حتی سریعتر نیز حرکت کنند تا براده ها را به سمت بیرون پرتاب
نمایند.
بهترین راه برای ماشین کاری کارآمد و مؤثر با ابزار کوچک فرآیند سه گانه می باشد. 3 مورد مرتبط بهم عبارتند از:
- طراحی میکرو ابزار
- خنک کار با ویسکوزیته پایین
- فن آوری ماشین کاری سریع
ملزومات ابزاری با کاهش قطر ابزار و افزایش سرعت اسپیندل تغییر پیدا می
کند. ابزارهای سنتی که از اینسرت استفاده میکنند برای کاربردهای
میکروابزاری مناسب نمی باشند. این موضوع بیشتر از اینکه به خاطر قطر ابزار
باشد به خاطر سرعتهای دورانی بالاتری است که مورد نیاز است. سرعتهای
دورانی بالاتر نیازمند بالانس کردن مناسب ابزار و محفظه براده بزرگتری برای
اطمینان از براده برداری مناسب و جلوگیری از سوختن براده می باشد. هندسه
میکروابزار به همراه اسپیندلهای سرعت بالا و خنک کار مناسب می توانند به
کلی پلیسه زدایی را به عنوان یک عملکرد ثانویه حذف کند.
میکرو ابزار نیازمند روانکاری با ویسکوزیته پائین تر از آب می باشد.
ویسکوزیته پایین تر به این علت مورد نیاز است که لازم است خنک کار در
سرعتهای بالای در نظر گرفته شده برای اسپیندل به لبه برشی ابزار رسانده
شود. خنک کارهای امولسیونی ویسکوزیته بالاتری نسبت به آب داشته و نتیجتاً
به عنوان روانکار برای ماشین کاری سریع با میکروابزار غیرمفید و بی تأثیر
خواهد بود.
سیستمهای موجود اسپری خنک کار درحجم میکرونی از اتانول استفاده می کنند.
اتانول برای فلزات غیر آهنی و برخی پلاستیک ها ایده آل است. اما، فلزات
فولادی نیازمند خنک کارهای روغنی می باشند. بنابراین مزایای خنک کار
اتانولی برای ماشینکاری آهنی بی فایده است. این بدین دلیل است که ابزار
کاربیدی برسطح فولاد تولید جرقه کرده که می تواند در مواجهه با خنک کارهای
الکلی شرایط دینامیکی بسیار شدیدی فراهم نماید.
خنک کارهای معمولی از نوع خنک کارهای نفتی می باشند. چنین خنک کارهایی لازم
است بطور مناسب خالص و تصفیه شوند که هزینه های خاص خود را دارد. اما در
مورد اتانول نیاز نیست که تصفیه و یا بازیابی شود چراکه به راحتی تبخیر می
شود اسپیندلهای فرکانس بالا با محدوده سرعت 6000 تا rpm 60000 برای
فرزکاری، سوراخکاری، thread milling و حکاکی با استفاده از میکروابزار
مناسب می باشند. میکروابزارها آنچنان به سرعت حرکت می کنند که زمان کافی
برای بازگشتن حرارت به قطعه کار و تشکیل بافت وجود نخواهد داشت. حدود 60%
حرارت در داخل خود براده است که ایجاد برش تمیز تری می کند. کیفیت ماشین
کای بهتر بر پایه ابزار خنک تر، نیروهای ماشین کاری کوچکتر و در نتیجه
ارتعاشات کمتر است.